Tại Sao Cá Koi Cạ Mình Vào Thành Bể Và Cách Xử Lý Hiệu Quả

Cá Koi Nhật nhập khẩu, với vẻ đẹp rực rỡ và sự uyển chuyển trong từng chuyển động, đã trở thành một biểu tượng của sự may mắn và thịnh vượng trong văn hóa Á Đông. Tuy nhiên, khi bạn thấy cá Koi cạ mình vào thành bể, đó không chỉ là một hành động bình thường mà có thể là dấu hiệu của một vấn đề sức khỏe nghiêm trọng. Hiện tượng này thường cho thấy cá Koi đang gặp phải một số vấn đề về sức khỏe và cần được xử lý kịp thời để tránh những hậu quả không mong muốn.

Việc xác định nguyên nhân và cách điều trị đúng cách cho hiện tượng cá Koi bị cạ mình là vô cùng quan trọng. Điều này không chỉ giúp bảo vệ sức khỏe của cá mà còn đảm bảo sự phát triển bền vững của cả đàn cá trong bể. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu về các nguyên nhân phổ biến dẫn đến hiện tượng này và cách xử lý hiệu quả.

1. Hiện tượng cá koi cạ mình vào thành bể 

Cá koi hay cạ mình là hiện tượng cá bơi rất nhanh xuống đáy bể để cọ mình dọc theo đáy bể hoặc thành bể. Đôi khi chúng chà xát thân mình và tảng đá hoặc thiết bị bất kỳ trong bể. Thậm chí chúng chà xát nhiều và mạnh đến mức trầy xước da, tróc vảy và tổn thương thân mình.

Nếu chỉ đôi khi cá koi mới cạ mình thì có thể chúng đang vui đùa, bơi lội. Tuy nhiên nếu chúng thường xuyên cạ mình như vậy hoặc nhiều chú cá đều có hiện tượng cạ mình thì có thể chúng đã nhiễm bệnh. Khi này bạn cần cách ly chúng ngay lập tức, thay nước trong bể để tránh lây lan cho những chú cá koi khỏe mạnh khác. 

Cá koi hay cạ mình vào thành bể cá

Xem thêm: 5 điều cần biết về bệnh ký sinh trùng đơn bào Costia ở cá Koi

2. Tại sao cá koi cạ mình?

Hiện tượng cá koi cạ mình có thể là do cá bị nhiễm ký sinh trùng, rận, sán…khiến chúng bị ngứa và đang cố loại bỏ ký sinh trùng ra khỏi cơ thể bằng cách cọ xát.

2.1. Bệnh sán mang cá, sán da cá

Cá koi cạ mình có thể là biểu hiện của sán mang hoặc sán da cá. Cụ thể như sau:

• Sán mang cá: Là loại sán có 4 đốt tấn công mang cá trưởng thành và để trứng ở đó. Trứng rơi xuống nước và sinh sôi nảy nở nhanh và tấn công xâm nhập vào cá koi gây ngứa, nhiễm trùng.
• Sán da cá: Tấn công phần da cá và gây bệnh

Ngoài hiện tượng cạ mình, cá koi nhiễm sán còn có các biểu hiện như bơi lạng lách, nhảy khỏi mặt nước, co giật do ngứa…Cả 2 loại sán này tấn công lớp biểu bì mang và da cá koi, chúng hút máu làm suy yếu sức đề kháng của cá, gây ngứa, ghẻ lở và khiến cá koi dễ bị nhiễm nấm và vi khuẩn. 

Cá koi bị cạ mình bị nhiễm sán thường xảy ra khi chất lượng nước không đảm bảo: nước bị ô nhiễm, nồng độ chất hữu cơ cao, hàm lượng oxy hòa tan thấp hoặc mật độ cá quá dày.

Bệnh sán mang cá, sán da ở cá koi

Xem thêm: Bạn biết gì về bệnh sán mang và sán da ở cá koi?

2.2. Bệnh rận cá

Rận cá là loại ký sinh trùng hình đĩa tròn, chúng tấn công cá koi bằng miệng nhọn như kim tiêm dưới da chọc thủng da cá để hút máu và chất dinh dưỡng. Khi một con rận xâm nhập vào cá nó cũng tiêm chất thu hút nhiều con rận khác tập trung vào 1 chỗ trên cơ thể cá khiến vùng da đó củ cá bị tổn thương và lâu ngày sẽ thành vết loét và có thể gây chết cá.

Rận cá có thể xuất hiện trong thực vật, cây thủy sinh…Vì thế cần hạn chế cho cây thủy sinh vào trong bể nước, kiểm tra thường xuyên chất lượng nước để loại bỏ tác nhân gây bệnh.

Bệnh rận cá ở cá koi khiến chúng cạ mình và thành bể

3. Cách xử lý khi cá Koi cạ mình vào thành bể

Khi cá Koi có biểu hiện cạ mình vào thành bể, đây có thể là dấu hiệu của việc nhiễm ký sinh trùng, chẳng hạn như sán da, sán mang, hoặc rận cá. Điều này có thể làm tổn thương lớp da của cá, dẫn đến viêm nhiễm và gây ảnh hưởng đến sức khỏe của chúng. Nếu không xử lý kịp thời, bệnh có thể lây lan sang các cá thể khác trong bể. Dưới đây là các bước chữa cá koi cạ mình

Bước 1: Cách ly cá bị bệnh
Khi phát hiện cá Koi có dấu hiệu bệnh, điều đầu tiên cần làm là vớt cá ra khỏi bể chính và cách ly vào bể điều trị riêng. Thực hiện thay nước trong bể để tránh việc lây lan mầm bệnh cho các cá thể khác.

Bước 2: Quan sát và chẩn đoán
Tiến hành quan sát kỹ lưỡng cá Koi để xác định có phải chúng bị nhiễm ký sinh trùng như sán da, sán mang hoặc rận cá hay không. Theo nghiên cứu của Stephen A. Smith trong bài viết Parasitic Diseases of Tropical and Ornamental Fish, các ký sinh trùng phổ biến như Ichthyophthirius multifiliis (bệnh đốm trắng), Trichodina spp., và Gyrodactylus spp. có thể gây ra tình trạng cạ mình. Các ký sinh trùng này thường tấn công da, mang, và vảy của cá, khiến cá cảm thấy khó chịu và cạ mình vào thành bể.

Bước 3: Điều trị sán da và sán mang
Nếu cá bị nhiễm sán da hoặc sán mang, có thể sử dụng thuốc Praziquantel để điều trị. Theo hướng dẫn, hòa 5g Praziquantel vào mỗi m3 nước và kết hợp với cồn 90 độ. Liều thuốc cho cá koi này cần được dùng 2 lần, mỗi lần cách nhau 2 ngày. Trước khi điều trị, nên thay 20% nước trong bể để giúp cải thiện hiệu quả điều trị. Sau khi điều trị xong, tiếp tục thay 15-20% nước trong 3 ngày để đảm bảo môi trường nước sạch.

Ngoài ra, có thể sử dụng Praziquantel dạng viên trộn với thức ăn cho cá Koi, với liều lượng 6g/30kg thức ăn. Điều này giúp thuốc được hấp thu qua đường tiêu hóa, tăng hiệu quả điều trị. Theo nghiên cứu của Lucy Towers trong bài viết Common Infectious Diseases of Ornamental Fish, đây là một phương pháp hiệu quả trong việc điều trị các bệnh do ký sinh trùng ngoài da và trên mang.

Bước 4: Điều trị rận cá
Nếu cá bị nhiễm rận, trước tiên cần sử dụng nhíp y tế để gắp bỏ rận ra khỏi thân cá. Sau đó, dùng các thuốc diệt khuẩn và sát trùng như thuốc tím, povidine, betadine hoặc Dopakill để bôi lên các vùng da bị tổn thương của cá. Việc này giúp ngăn ngừa nhiễm trùng và giảm viêm. Bôi thuốc liên tục trong 5-7 ngày, giúp cá Koi hồi phục.

Bước 5: Theo dõi và chăm sóc sau điều trị
Sau khi hoàn thành liệu trình điều trị, cần theo dõi sức khỏe cá Koi để đảm bảo chúng không có dấu hiệu tái nhiễm. Ngoài ra, cần duy trì chất lượng nước trong bể và thực hiện các biện pháp phòng ngừa như vệ sinh bể thường xuyên, giảm mật độ cá trong bể, và cung cấp chế độ ăn hợp lý để tăng cường sức khỏe cho cá.

Việc điều trị các bệnh ký sinh trùng ở cá Koi đòi hỏi kiên trì và chú ý đến chi tiết. Thực hiện đúng cách sẽ giúp cá nhanh chóng hồi phục và giảm thiểu nguy cơ tái phát bệnh.

Quan sát và chăm sóc kĩ cá koi sau khi chữa trị đề phòng cá tái phát bệnh

Xem thêm: Cá Koi bị đỏ mình: Nguyên nhân và phương pháp điều trị hiệu quả

4. Cách phòng ngừa cá koi cạ mình 

Hầu hết các bệnh khiến cá koi cạ mình đều bắt nguồn từ chất lượng nước, không đảm bảo vệ sinh. Để phòng ngừa bệnh cho cá koi thì bạn nên chú ý những điều sau:

• Giữ vệ sinh cho bể cá, hệ thống lọc nước tự động, thoáng khí.
• Thêm vi khuẩn tự nhiên: Men vi sinh giúp khử mùi tanh, làm sạch nước, xử lý chất độc, nâng cao đề kháng và sức khỏe cho cá koi.  
• Thêm dung dịch muối: Muối giúp tăng lượng điện phân trong bể, loại bỏ động vật nguyên sinh gây bệnh cho cá koi như Dactylogyrus, Epistylis, Chilodonella…. 
• Nhiệt độ nước phù hợp: Nhiệt độ nước ảnh hưởng đến nồng độ oxy, sức khỏe và sự phát triển của cá koi. Nếu dưới 10 độ C, cá sẽ giảm sự trao đổi chất. Dưới 5 độ C cá koi rơi vào trạng thái ngủ động và 2 độ C thì chúng sẽ hấp hối. Nhiệt độ nước an toàn cho sức khỏe và tăng trưởng của cá koi là 20 – 27 độ C.
• Cách ly cá mới bắt về: Trước khi thêm cá koi mới vào bể, hãy cách ly chúng trong bể riêng từ 1 – 2 tuần để theo dõi sức khỏe xem chúng có mắc bệnh truyền nhiễm không.
• Giảm căng thẳng cho cá: Cá koi cũng như bất kỳ loại vật sống nào khác, khi mới thay đổi môi trường sống hoặc bị ký sinh trùng tấn công khiến chúng khó chịu gây ra tình trạng căng thẳng. Khi đó hãy thay nước mới và thêm thuốc hỗ trợ giảm căng thẳng cho cá koi. Những thuốc này giúp loại bỏ kim loại nặng, clo, amoniac từ đó chúng sẽ giảm cạ mình. 

Các cách phòng ngừa việc cá koi bị cạ mình

Xem thêm: Bệnh Nấm Mang Ở Cá Koi: Nguyên Nhân, Triệu Chứng Và Giải Pháp

Như vậy, hiện tượng cá Koi cạ mình vào thành bể là một dấu hiệu không thể xem nhẹ. Các nguyên nhân phổ biến như bệnh sán mang, sán da hay rận cá đều có thể gây ra tình trạng này. Việc nhận biết sớm và áp dụng các biện pháp điều trị kịp thời là rất quan trọng để bảo vệ sức khỏe của cá.

Tuy nhiên, như ông bà ta thường nói, "phòng bệnh hơn chữa bệnh". Việc duy trì môi trường sống sạch sẽ, kiểm tra sức khỏe định kỳ và chú ý đến các dấu hiệu bất thường của cá Koi sẽ giúp giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh. Để đảm bảo sức khỏe cho đàn cá của bạn, chúng tôi tại Ishikoi Farm luôn sẵn sàng hỗ trợ và cung cấp những sản phẩm, dịch vụ chăm sóc cá Koi tốt nhất. Hãy cùng chúng tôi chăm sóc và bảo vệ những chú cá Koi yêu quý của bạn!